Dreigende Stroomstoringen na 2030: Hoe Nederland Zich Kan Voorbereiden

Stel je voor: drie dagen lang geen stroom. De winkeldeuren blijven dicht, de koelingen vallen uit, je kunt je telefoon of laptop niet opladen en ook thuis is er geen wifi. Het klinkt als een doemscenario, maar volgens een recent rapport van adviesbureau Compass Lexecon is dit na 2030 geen ondenkbare situatie. Hun studie, uitgevoerd in opdracht van Energie Nederland, waarschuwt voor een ‘perfecte storm’ in ons energiesysteem.

In Spanje en Portugal werden inwoners begin dit jaar al geconfronteerd met langdurige stroomuitval. Dat zorgde daar voor grote logistieke en economische problemen. Experts vrezen dat Nederland op termijn met dezelfde situatie te maken krijgt, tenzij er nu maatregelen worden genomen.

---

Een Dreigend Tekort: De ‘Perfecte Storm’

Volgens de onderzoekers sluit Nederland uiterlijk in 2029 alle kolencentrales. Dat is een belangrijke stap richting een duurzamere toekomst, maar het brengt ook risico’s met zich mee. Gascentrales, die momenteel een groot deel van de elektriciteitsproductie opvangen, worden steeds minder rendabel omdat wind- en zonne-energie meer voorrang krijgen op het net.

Tegelijkertijd stijgt de vraag naar elektriciteit explosief. Steeds meer huishoudens kiezen voor een warmtepomp en elektrische auto’s zijn in opmars. Daardoor neemt de piekbelasting op het stroomnet toe. De onderzoekers voorspellen dat Nederland vanaf 2030 jaarlijks te maken kan krijgen met een tekort van 15 tot 18 uur aan stroom.

Dit tekort kan leiden tot ongecontroleerde uitval, waarbij delen van het land plotseling zonder elektriciteit komen te zitten. Een ander risico is een forse stijging van de stroomprijzen op momenten dat de vraag het aanbod overtreft.

---

Impact op Ondernemers en Huishoudens

De gevolgen van zo’n langdurige storing zijn aanzienlijk. Ondernemers worden direct geraakt: een bakker kan geen brood bakken zonder oven, restaurants en supermarkten moeten bedorven voedsel weggooien en kantoren komen volledig stil te liggen omdat wifi en computersystemen niet functioneren.

Ook voor huishoudens is de impact groot. Zonder stroom kunnen apparaten niet opgeladen worden, verwarmingsinstallaties werken niet en voedsel in de koelkast bederft. Wie op dat moment nog een noodaggregaat wil aanschaffen, komt bedrogen uit: zodra een storing begint, zijn ze binnen enkele uren uitverkocht.

---

Eerdere Waarschuwingen van Netbeheerders

Peter Oskam, directeur van Netbeheer Nederland, waarschuwde eerder dit jaar al voor de mogelijkheid van langdurige stroomuitval. Hij adviseerde ondernemers en particulieren om zich hierop voor te bereiden.

Volgens Oskam is het een misvatting dat hulpdiensten altijd grote voorraden noodaggregaten klaar hebben staan. “Bedrijven moeten zelf verantwoordelijkheid nemen en nadenken over hun continuïteit. Het is beter om nu een plan te maken, dan om straks volledig stil te vallen.”

---

Voorbereidingen op Landelijk Niveau

Binnen het Veiligheidsberaad – het overlegorgaan van de voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s – wordt al serieus rekening gehouden met een scenario waarbij Nederland tot wel 72 uur zonder elektriciteit zit.

Dit kan het gevolg zijn van verschillende oorzaken: overbelasting van het net tijdens extreme kou of hitte, een grote technische storing, een cyberaanval of een combinatie van factoren. Het Nationaal Crisisplan Elektriciteit beschrijft de stappen die de overheid en bedrijven in zo’n situatie moeten nemen. Toch blijft de voorbereiding op veel plekken achter.

---

Zes Belangrijkste Oorzaken van Langdurige Stroomuitval

Het rapport van Compass Lexecon noemt zes hoofdoorzaken die kunnen leiden tot langdurige storingen:

1. Te hoge piekbelasting
   Tijdens een koude winteravond of juist een hittegolf gebruiken veel mensen tegelijkertijd stroom. Warmtepompen, airco’s en laadpalen kunnen samen voor overbelasting zorgen.

2. Technische storingen of ongelukken
   Een simpele graafmachine die een kabel raakt kan een hele regio tijdelijk platleggen.

3. Cyberaanvallen
   Hoewel dit in Nederland nog niet is voorgekomen, achten experts het risico reëel. Het elektriciteitsnet is een aantrekkelijk doelwit.

4. Energieproblemen in het buitenland
   Nederland is deels afhankelijk van geïmporteerde stroom. Problemen in omringende landen kunnen direct effect hebben op de beschikbaarheid bij ons.

5. Onevenwicht tussen opwekking en verbruik
   Omdat zonne- en windenergie weersafhankelijk zijn, kan er soms te veel of juist te weinig stroom zijn op ongelegen momenten.

6. Verouderde onderdelen van het net
   Niet alle kabels en transformatorstations zijn berekend op de enorme vraag van de toekomst. Modernisering kost tijd en geld.

---

Praktische Voorbereiding voor Bedrijven

Volgens Oskam is het nu tijd om plannen te maken. Bedrijven op bedrijventerreinen en ondernemers in winkelstraten doen er goed aan om gezamenlijk te kijken wat er gebeurt als de stroom uitvalt.

Kan de bedrijfsvoering dan nog doorgaan? Hoe lang kunnen machines stilstaan voordat er schade ontstaat? En hoe kom je na een storing weer op gang?

Investeren in een noodaggregaat of een industriële batterij kan een oplossing zijn, vooral voor bedrijven met kritieke processen. Ook kan het lonen om deel te nemen aan een energiehub, waar meerdere bedrijven gezamenlijk opslagcapaciteit delen.

Voor kleinere winkels kan zo’n investering misschien te kostbaar zijn, maar ook zij kunnen nadenken over noodplannen: alternatieve betaalmethodes, voorraadbeheer en communicatie met klanten.

---

Rol van de Overheid en Netbeheerders

TenneT, de beheerder van het landelijke hoogspanningsnet, heeft samen met andere Europese netbeheerders afspraken gemaakt om storingen zoveel mogelijk te voorkomen.

Bij dreigende tekorten kunnen ze bijvoorbeeld tijdelijk het verbruik van grote industriële klanten verminderen of internationale elektriciteitshandel aanpassen. Mocht dat niet voldoende zijn, dan kan de overheid ingrijpen met noodmaatregelen, zoals het tijdelijk uitschakelen van niet-essentiële grootverbruikers.

---

Wat Jij Nu Al Kunt Doen

Ook particulieren kunnen maatregelen nemen. Denk aan een noodpakket met zaklampen, batterijen, een powerbank en een voorraad houdbaar voedsel. Zo ben je voorbereid op een onverwachte storing.

Daarnaast kan het slim zijn om te investeren in een kleine thuisbatterij of zonnepanelen, zodat je in ieder geval een deel van je eigen energie kunt opwekken en opslaan.

‘Landelijke stroomstoring dreigt: Nederlanders kunnen zonder stroom komen te zitten' https://t.co/F9PB7rmB9M

— Hart van Nederland (@HartvNL) September 9, 2025

---

Conclusie: Voorbereiden is de Beste Verdediging

De boodschap van de onderzoekers en netbeheerders is duidelijk: wacht niet tot de eerste grote storing zich aandient. Door nu plannen te maken, noodscenario’s te oefenen en eventueel te investeren in alternatieve stroomvoorzieningen, kunnen bedrijven en huishoudens veel ellende voorkomen.

De energietransitie is een belangrijke stap richting een duurzame toekomst, maar brengt ook nieuwe kwetsbaarheden met zich mee. Met een gezamenlijke inspanning van overheid, bedrijfsleven en burgers kan Nederland zich wapenen tegen de ‘perfecte storm’ die ons energiesysteem bedreigt.