Frits Bosch waarschuwt voor ‘minder vrijheid’ bij kabinet-Timmermans: “De overheid dijt steeds verder uit”

De Tweede Kamerverkiezingen naderen snel. Over iets meer dan twee weken mogen Nederlanders opnieuw naar de stembus. Volgens de laatste peilingen tekent zich een duidelijke tweestrijd af tussen de PVV van Geert Wilders en GroenLinks/PvdA onder leiding van Frans Timmermans. De twee partijen liggen nek-aan-nek, en dat maakt de verkiezingen spannender dan ooit.

Toch klinken er ook zorgen over wat een mogelijk kabinet onder leiding van Frans Timmermans zou kunnen betekenen. In een gesprek met NieuwRechts deelt socioloog en econoom Frits Bosch zijn visie op de toekomst van Nederland als de voormalige eurocommissaris de verkiezingen wint.

“De overheid groeit, en dat gaat ten koste van vrijheid”

Bosch, die al jaren bekendstaat om zijn kritische blik op het overheidsbeleid, maakt zich zorgen over de steeds grotere rol van de staat in het dagelijks leven. Volgens hem is de overheid de afgelopen decennia steeds verder uitgebreid, vooral sinds de Tweede Wereldoorlog.

“De overheid is gaan uitdijen en uitdijen,” zegt Bosch. “Het aantal ambtenaren is in de afgelopen jaren, ook tijdens de kabinetten van Mark Rutte, gigantisch toegenomen.”

Volgens de econoom leidt die groei tot een verschuiving van macht: meer richting de staat, minder richting de burger. En dat baart hem zorgen.

“Waar we nu voor staan, is een mogelijk kabinet-Timmermans dat nóg meer overheid wil. Dat betekent automatisch: minder vrijheid voor de burger.”

Minder ruimte voor ondernemerschap

Bosch stelt dat de vrijheid van ondernemerschap en persoonlijke verantwoordelijkheid in Nederland al langere tijd onder druk staan. Hij ziet een trend waarin regels, belastingen en bureaucratie ondernemers steeds meer belemmeren.

“De vrijheid die wij in Nederland hebben, is er nog wel, maar ze wordt steeds kleiner,” zegt Bosch. “De overheid krijgt steeds meer nadruk, en dat gaat ten koste van het ondernemerschap.”

Hij wijst erop dat Nederland voor veel bedrijven minder aantrekkelijk is geworden als vestigingsland.

“We zien dat een heleboel bedrijven in hoog tempo het land verlaten,” vervolgt hij. “Dat is een slecht teken. Het zegt iets over hoe ongunstig het klimaat hier is geworden voor mensen die willen werken, investeren en innoveren.”

De angst voor een bureaucratische toekomst

Volgens Bosch is de groei van de overheid niet zomaar een economisch probleem, maar een maatschappelijk risico. Hij vreest dat een groter overheidsapparaat de afstand tussen burger en politiek verder zal vergroten.

“Als de overheid overal in wil grijpen, raakt de burger steeds meer macht kwijt over zijn eigen leven. Uiteindelijk leidt dat tot frustratie, wantrouwen en politieke verwijdering.”

Hij verwijst naar de toenemende polarisatie in Nederland als bewijs dat mensen zich niet meer gehoord voelen door de politiek.

“De kiezer voelt zich steeds minder vertegenwoordigd, en dat is een direct gevolg van de manier waarop de overheid zich met alles bemoeit.”

De opkomst van Frans Timmermans

Frans Timmermans, de voormalige Europese commissaris en nu lijsttrekker van GroenLinks/PvdA, positioneert zich in de campagne als iemand die staat voor sociale rechtvaardigheid, duurzaamheid en solidariteit. Zijn boodschap spreekt een groot deel van progressieve kiezers aan, maar roept ook weerstand op bij wie vreest dat de overheid onder zijn leiding te ver zal gaan.

Bosch noemt een mogelijk kabinet onder Timmermans “een stap richting meer regulering en hogere lasten”. Volgens hem past dat niet bij een land dat juist behoefte heeft aan meer vrijheid, ondernemerschap en vertrouwen in burgers zelf.

Economische zorgen

De economische realiteit, stelt Bosch, laat zien dat Nederland kampt met hoge lasten, een tekort aan personeel en toenemende bureaucratie.

“Het bedrijfsleven is de motor van onze economie,” zegt hij. “Als die motor stokt door te veel regels en te weinig vertrouwen, dan krijgt iedereen daar last van — ook de mensen die afhankelijk zijn van een sterke overheid.”

Hij verwijst naar recente berichten over bedrijven die hun productie verplaatsen naar landen als België en Duitsland. “Dat zijn geen incidenten, dat is een trend. En een trend die we niet mogen negeren.”

Nederland verdeeld: de strijd om de grootste

De jongste peilingen laten zien dat Nederland politiek sterk verdeeld is. De PVV van Geert Wilders staat in verschillende peilingen bovenaan met 31 tot 35 zetels. Daarmee is Wilders op dit moment de grootste kanshebber om de verkiezingen te winnen.

De combinatie GroenLinks/PvdA onder leiding van Frans Timmermans volgt kort daarachter, met een verwachte 21 tot 25 zetels. Opvallend is dat ook het CDA van Henri Bontenbal bezig lijkt aan een voorzichtige comeback, met tussen de 22 en 26 zetels in sommige peilingen.

Hoewel deze cijfers per peiling verschillen, lijkt duidelijk dat de verkiezingen uitlopen op een klassieke links-rechts tweestrijd: aan de ene kant de sociaal-progressieve koers van Timmermans, aan de andere kant het vrijheidsgerichte geluid van Wilders en andere partijen op rechts.

Een kantelpunt voor Nederland

Bosch ziet de komende verkiezingen als een kantelpunt. “We staan op een kruispunt,” zegt hij. “Kiezen we voor meer overheid, meer regulering en meer afhankelijkheid van de staat? Of kiezen we voor vrijheid, ondernemerschap en verantwoordelijkheid bij de burger zelf?”

Volgens hem zal de uitslag bepalen hoe Nederland er de komende jaren uit zal zien — niet alleen economisch, maar ook sociaal.

“Het gaat niet alleen om geld of beleid. Het gaat om de vraag: hoeveel vertrouwen geven we de overheid, en hoeveel houden we zelf in handen?”

Samenvatting

• Over twee weken kiest Nederland een nieuwe Tweede Kamer.

• De strijd gaat vooral tussen de PVV en GroenLinks/PvdA.

• Socioloog en econoom Frits Bosch waarschuwt voor “minder vrijheid” als Frans Timmermans premier wordt.

• Hij ziet een overheid die “steeds verder uitdijt” en het ondernemerschap verstikt.

• Bedrijven verlaten volgens hem in hoog tempo Nederland, wat een “zorgwekkende trend” is.

• De verkiezingen worden volgens Bosch een keuze tussen vrijheid en overheidsafhankelijkheid.

Kortom: terwijl de verkiezingskoorts stijgt, klinken er ook waarschuwingen over de koers die Nederland kan inslaan. Een overwinning van Frans Timmermans zou volgens critici leiden tot meer overheid en minder vrijheid — een ontwikkeling die volgens Frits Bosch grote gevolgen kan hebben voor burgers én bedrijven.