Op warme dagen stijgt het risico op oververhitting razendsnel, vooral wanneer je intensief sport of langdurig fysiek actief bent. De afgelopen weken zijn meerdere sporters tijdens evenementen getroffen door hittegerelateerde gezondheidsklachten. In Leeuwarden overleed een hardloper vlak voor de finish tijdens De Loop van Leeuwarden. Ook in andere steden werden sporters onwel, soms met levensbedreigende gevolgen.

Ernstige incidenten vóór de zomer

Hoewel de zomer officieel nog moet beginnen, zijn er nu al alarmerende voorbeelden van sporters die oververhit raakten. In Enschede kreeg een jonge deelnemer aan de halve marathon een hitteberoerte. In Leiden moest iemand worden gereanimeerd tijdens een marathon. Deze incidenten onderstrepen hoe gevaarlijk inspanning bij hoge temperaturen kan zijn. De oproep van experts is dan ook duidelijk: wie sport in de hitte, moet goed voorbereid zijn en de signalen van zijn lichaam serieus nemen.

Hitte treft meer dan alleen sporters

Niet alleen hardlopers of wielrenners lopen gevaar. Ook festivalgangers, wandelaars of mensen die zwaar werk verrichten in de zon, kunnen snel oververhit raken. Zodra je lichaam zich inspant bij warm weer, neemt de kans op een hittegerelateerde aandoening fors toe. Vaak gebeurt dit zonder dat je het direct merkt. Veel mensen negeren vroege signalen zoals duizeligheid, zwakte of misselijkheid, waardoor de situatie snel kan escaleren.

Herken de signalen op tijd

Volgens inspanningsfysioloog Gerard Rietjens van het Rode Kruis zijn de eerste symptomen van een hitteberoerte vaak subtiel, maar des te verraderlijker. Klachten zoals verwardheid, een rood gezicht zonder zweet, evenwichtsverlies of misselijkheid moeten altijd serieus worden genomen. Andere signalen zijn een klamme huid, hartkloppingen, extreme vermoeidheid of een koud gevoel ondanks een hoge lichaamstemperatuur. Zie je iemand plotseling in elkaar zakken? Dan is direct ingrijpen cruciaal: elke minuut telt.

Vooral amateursporters lopen risico

Professionele sporters weten wat ze doen: ze trainen onder begeleiding, volgen een voedingsschema en weten hoe hun lichaam reageert op hitte. Amateurs missen vaak deze kennis en ondersteuning. Daardoor kunnen ze hun eigen grenzen overschatten, te laat drinken of te lang doorgaan. Juist die groep is het meest kwetsbaar. Wie wil sporten in de warmte, moet eerst zijn grenzen leren kennen en geleidelijk wennen aan de omstandigheden.

Medicatie en supplementen beïnvloeden je lichaam

Wat veel mensen vergeten, is dat bepaalde medicijnen de zweetproductie kunnen onderdrukken of de warmteafvoer van het lichaam verstoren. Middelen tegen hooikoorts, antidepressiva of afslanksupplementen kunnen een negatief effect hebben op de temperatuurregulatie. Rietjens raadt daarom aan om bij twijfel altijd contact op te nemen met je huisarts of apotheek. Zo kun je beoordelen of jouw medicatie een risico vormt bij inspanning in de hitte.

Slim voorbereiden op warme trainingsdagen

Wie toch actief wil blijven bij zomerse temperaturen, kan met enkele aanpassingen veel risico’s vermijden. Train op koelere momenten van de dag, zoals in de vroege ochtend of na zonsondergang. Draag luchtige, ademende kleding en gebruik koelingsmiddelen zoals natte handdoeken of koelvesten. Drink regelmatig, maar voorkom dat je maagklachten krijgt door te veel water ineens te drinken. Bouw trainingen in warme omstandigheden rustig op, zodat je lichaam kan wennen.

Luister altijd naar je lichaam

Het belangrijkste advies blijft: neem de signalen van je lichaam serieus. Voel je je niet goed, duizelig of benauwd? Stop dan onmiddellijk en zoek verkoeling. Zoals Gerard Rietjens het samenvat: “Je sport omdat je ervan geniet. Dan moet je jezelf niet in gevaar brengen. Zodra je ook maar iets voelt wat niet klopt, is het tijd om een stap terug te doen.” Met bewustwording, voorbereiding en gezond verstand kun je ook op warme dagen veilig en verantwoord blijven bewegen.