Het is een beeld dat je niet snel vergeet: een oudere man, zittend in de bestuurdersstoel van zijn auto, met dekens over zich heen, radio zachtjes aan. Voor Jan Zuidema (74) is dit inmiddels zijn dagelijkse realiteit. Al meer dan een jaar woont hij in zijn oude Skoda, geparkeerd op een vaste plek in Almelo. Niet omdat hij dat wil, maar omdat het niet anders kan.

Wat begon als een tijdelijke oplossing is uitgegroeid tot een langdurige situatie waarin hoop en doorzettingsvermogen centraal staan. Jans verhaal is er één van verlies, veerkracht én het belang van maatschappelijke steun.

---

Van werkend leven naar noodgedwongen overleven

Jan heeft altijd hard gewerkt. Jarenlang verdiende hij zijn brood als ijzervlechter. Hij leefde bescheiden, had een huurwoning en genoot van zijn onafhankelijkheid. Maar zoals bij veel mensen op leeftijd, kwamen er gezondheidsproblemen. En met die fysieke klachten kwamen ook sociale en administratieve obstakels.

Toen Jan tijdelijk werd opgenomen in een zorginstelling, leek dat een veilige tussenoplossing. Maar het pakte anders uit. De instelling bleek niet de juiste plek voor hem. Er ontstonden spanningen, en Jan voelde zich steeds minder thuis. Hij vertrok, met de hoop elders opnieuw te kunnen beginnen. Alleen: die plek kwam er niet. En dus verhuisde hij naar het enige wat hij nog had – zijn auto.

---

Zijn auto als enige veilige haven

In zijn Skoda heeft Jan inmiddels een routine opgebouwd. Hij parkeert vaak op een rustige plek in de buurt van een begraafplaats. Daar voelt hij zich veilig, minder zichtbaar, en – hopelijk – met rust gelaten. De auto is zijn slaapkamer, woonkamer én schuilplaats geworden.

Slapen op de voorstoelen is zwaar. Zeker voor iemand van zijn leeftijd. De beperkte ruimte en het gebrek aan comfort zorgen voor stijve spieren, rugpijn en een voortdurend gevoel van vermoeidheid. In de winter zijn de nachten ijskoud, en in de zomer is het benauwd. Maar Jan zet door. Iedere ochtend vouwt hij zijn dekens op, zet de stoel rechtop, en begint aan een nieuwe dag.

---

De mentale belasting is nog zwaarder

Hoewel het lichamelijke ongemak groot is, weegt de eenzaamheid zwaarder. Jan mist het gevoel van een eigen plek. Een plek waar je je jas aan een kapstok hangt, waar je een kopje koffie kunt zetten en rustig televisie kunt kijken. Het ontbreken van een thuis tast zijn gevoel van eigenwaarde aan.

Toch houdt hij moed. Hij spreekt met enige regelmaat hulpverleners die maaltijden brengen of hem begeleiden in zijn zoektocht naar woonruimte. Maar de wachttijden zijn lang. En dat maakt het moeilijk om te blijven hopen op verbetering.

---

Overleven met weinig middelen

Jan ontvangt een bescheiden uitkering. Daarmee redt hij het nét. Hij koopt wat hij nodig heeft: brood, beleg, benzine. Voor luxe is geen ruimte. Hij leeft sober, maar waardig. Zijn dagen brengt hij grotendeels door met wandelen, radio luisteren en af en toe een praatje met voorbijgangers.

Voor sanitaire voorzieningen is hij afhankelijk van openbare gebouwen, zoals bibliotheken of sporthallen. Douchen kan soms via een lokale hulporganisatie, maar het blijft behelpen.

Zijn grote wens? Een kleine, rustige woning waar hij zich weer mens kan voelen. Gewoon een keuken, een toilet, een bed. Meer hoeft het niet te zijn.

---

Hoe kon dit gebeuren?

Jans verhaal is schrijnend, maar niet uniek. In Nederland groeit het aantal ouderen dat dak- of thuisloos raakt. Vaak niet door één grote fout, maar door een opeenstapeling van omstandigheden.

Gezondheidsproblemen, bureaucratische procedures, gebrek aan familie of netwerk: het zijn factoren die ervoor zorgen dat iemand die altijd zelfstandig leefde, ineens nergens meer terecht kan.

In het geval van Jan was het vertrek uit de zorginstelling het begin van een neerwaartse spiraal. Omdat er geen alternatieve woonvorm beschikbaar was, belandde hij letterlijk op straat. En omdat zijn situatie niet extreem zichtbaar is – hij slaapt immers niet onder een brug – duurt het langer voordat hulporganisaties kunnen ingrijpen.

---

Ouderen in kwetsbare situaties

Voor ouderen zoals Jan is dakloosheid extra zwaar. Fysiek zijn ze kwetsbaarder, en geestelijk eist het leven op straat een grotere tol. Er is geen ruimte om tot rust te komen, geen privacy, en geen veiligheid.

De gevolgen van langdurig in een auto of op straat leven zijn ingrijpend:

• Chronische gezondheidsklachten, zoals rug- en spierpijn

• Verhoogde stress, wat het immuunsysteem verzwakt

• Sociaal isolement, wat gevoelens van depressie versterkt

• Gebrek aan toegang tot medische zorg, wat problemen verergert

Dat alles maakt het moeilijker om weer op eigen kracht uit deze situatie te komen.

---

De noodzaak van structurele oplossingen

Jans situatie laat zien dat er meer nodig is dan tijdelijke hulp. Er is behoefte aan structurele veranderingen in hoe we omgaan met ouderen in kwetsbare situaties. Enkele mogelijke stappen:

• Versnellen van toewijzing sociale huurwoningen, zeker voor 65-plussers zonder thuis

• Beter maatwerk binnen zorginstellingen, zodat mensen zoals Jan niet tussen wal en schip vallen

• Vroegtijdige signalering door gemeenten en zorginstanties

• Kleinschalige woonprojecten, gericht op ouderen die zelfstandig willen wonen met lichte ondersteuning

Dergelijke initiatieven bestaan al, maar zijn nog niet wijdverspreid genoeg.

---

Hoopvol blijven, ondanks alles

Wat indruk maakt aan Jan, is zijn positiviteit. Ondanks alles probeert hij hoop te houden. Hij is dankbaar voor kleine dingen: een warme maaltijd, een vriendelijk gesprek, een dag zonder regen.

Hij weet dat er mensen zijn die om hem geven. Medewerkers van lokale organisaties, vrijwilligers, hulpverleners – ze zorgen ervoor dat hij zich niet helemaal alleen voelt. En zolang hij op de wachtlijst blijft staan, houdt hij het perspectief op verbetering vast.

---

Een boodschap voor ons allemaal

Het verhaal van Jan raakt, omdat het ons confronteert met een realiteit die dichtbij komt. Jan is geen onbekende, geen abstract figuur – hij is een man die jarenlang werkte, belasting betaalde, en zijn leven op orde had. En toch woont hij nu in een auto.

Het kan iedereen overkomen. Daarom is het belangrijk dat we als samenleving nadenken over hoe we omgaan met kwetsbare groepen. Niet pas als het te laat is, maar juist preventief. Door tijdig in te grijpen, door maatwerk te bieden, en door vooral de mens achter het verhaal te blijven zien.

---

Conclusie: Jan verdient beter – en hij is niet de enige

Jan Zuidema is één van de vele ouderen in Nederland die tussen de mazen van het net zijn gevallen. Zijn verhaal is pijnlijk, maar ook inspirerend. Het toont hoe sterk mensen kunnen zijn, zelfs in de moeilijkste omstandigheden.

Maar veerkracht mag nooit een vereiste zijn om gewoon te kunnen wonen. Een veilige plek om te slapen zou geen luxe moeten zijn, maar een basisrecht.

De hoop is dat Jan binnenkort die plek vindt – een woning waar hij weer ademruimte heeft, rust kan vinden, en zich opnieuw thuis mag voelen. Tot die tijd blijft hij vechten, nacht na nacht, in zijn trouwe Skoda.