Actueel
Dít is het salaris van koning Willem-Alexander en koningin Máxima volgens de miljoenennota
Elke derde dinsdag van september staat Nederland in het teken van Prinsjesdag. Niet alleen worden dan de plannen van het kabinet voor het komende jaar bekendgemaakt, ook de begroting voor het Koninklijk Huis komt onder de loep. Dit jaar is er opnieuw veel aandacht voor de financiële ondersteuning van de koning, de koningin en de overige leden van de koninklijke familie.
Volgens de miljoenennota voor 2026 stijgen de totale uitgaven voor het Koninklijk Huis naar ruim 60 miljoen euro. Dat is een toename van 1,9 miljoen euro ten opzichte van het voorgaande jaar, oftewel een groei van 3,2 procent. Hoewel dit een bescheidener stijging is dan in eerdere jaren, levert het bedrag opnieuw de nodige maatschappelijke discussie op.
Waar gaat het grootste deel van het budget naartoe?
Wie denkt dat het hele bedrag rechtstreeks naar de koning en koningin gaat, heeft het mis. Het grootste deel van de uitgaven valt onder de zogeheten functionele uitgaven.
Deze post groeit in 2026 met 1,4 miljoen euro en komt daarmee uit op een totaal van 39,8 miljoen euro. Het gaat hier om kosten die nodig zijn voor personeel, beveiliging, huisvesting, vervoer en andere voorzieningen van de Dienst Koninklijk Huis.
Deze dienst ondersteunt de koning, koningin Máxima en prinses Beatrix bij hun officiële taken, maar ook in praktische zaken die verband houden met hun dagelijkse leven. Denk aan de organisatie van staatsbezoeken, representatieve taken in binnen- en buitenland en het onderhoud van paleizen.
Het inkomen van de koning en koningin
Een kleiner, maar altijd opvallend deel van de begroting, betreft de inkomens van de leden van het Koninklijk Huis. In 2026 stijgt dit bedrag met 149.000 euro en komt het uit op bijna 12,6 miljoen euro.
-
Koning Willem-Alexander ontvangt daarvan ongeveer 1,2 miljoen euro als inkomen. Daarbovenop krijgt hij nog eens 6,2 miljoen euro ter dekking van onkosten en personeel.
-
Koningin Máxima ontvangt een persoonlijk inkomen van 0,5 miljoen euro.
-
Ook prinses Beatrix en prinses Amalia hebben een eigen budget toegewezen gekregen.
Prinses Amalia heeft eerder aangekondigd haar inkomen voorlopig terug te storten zolang ze studeert aan de Universiteit van Amsterdam. Ze volgt daar de opleiding Nederlands Recht en wil pas na afronding van haar studie aanspraak maken op het bedrag.
Vergelijking met eerdere jaren
De stijging van de begroting is dit keer opvallend lager dan in voorgaande jaren. Voor 2025 werd nog een groei van 5,4 procent verwacht. In 2023 lag die toename zelfs op 11 procent – de grootste stijging sinds koning Willem-Alexander de troon besteeg in 2013.
Dat maakt 2026 een jaar van relatieve afvlakking, al nemen de totale kosten nog steeds gestaag toe. Binnen de gehele rijksbegroting vormt het Koninklijk Huis weliswaar een klein onderdeel, maar het blijft een van de meest besproken posten.
Voor- en tegenstanders van de monarchie grijpen de miljoenennota vaak aan om hun standpunten te versterken: sommigen benadrukken de waarde van de koning als staatshoofd en boegbeeld, terwijl anderen kritisch kijken naar de omvang van de jaarlijkse uitgaven.
Nieuwe generatie steeds zichtbaarder
Naast cijfers en bedragen trok ook de aanwezigheid van de jongste generatie koninklijke familieleden de aandacht. Tijdens Prinsjesdag was prinses Ariane voor het eerst aanwezig bij de ceremonie. Daarmee zette zij een belangrijke stap in de voorbereiding op een toekomst waarin zij en haar zussen steeds vaker een rol zullen spelen bij officiële gelegenheden.
Eerder waren vooral prinses Amalia en prinses Alexia zichtbaar bij publieke momenten. De komst van Ariane laat zien dat ook zij nadrukkelijk wordt meegenomen in de opvoeding tot toekomstige vertegenwoordiger van het koningshuis.
Voor veel Nederlanders was het een bijzonder moment om de drie dochters van Willem-Alexander en Máxima samen te zien tijdens de traditionele rijtoer en de troonrede.
Waarom zoveel geld nodig is
Een vaak gehoorde vraag is: waarom kost het Koninklijk Huis zoveel? Het antwoord ligt in de combinatie van representatieve, organisatorische en beveiligingskosten.
De koning is niet alleen ceremonieel staatshoofd, maar vervult ook een cruciale rol in de diplomatie en internationale betrekkingen. Staatsbezoeken, ontvangsten van buitenlandse staatshoofden en deelname aan internationale evenementen vereisen een grote organisatie.
Daarnaast speelt beveiliging een steeds grotere rol. De veiligheid van de koninklijke familie moet in alle omstandigheden worden gegarandeerd. Dat betekent inzet van personeel, materieel en soms ook aanpassingen aan gebouwen en vervoer.
Impact op het publieke debat
Elk jaar zorgt de begroting van het Koninklijk Huis voor discussie. Voorstanders wijzen op de waarde van de monarchie als symbool van eenheid en de economische meerwaarde van koninklijke bezoeken in het buitenland. Volgens hen is de investering gerechtvaardigd omdat het koningshuis bijdraagt aan de internationale reputatie van Nederland.
Critici daarentegen vinden dat de bedragen niet meer passen bij de huidige tijd en pleiten voor meer transparantie of zelfs een beperking van de uitgaven. Zij wijzen erop dat de inkomens van de koning en koningin vele malen hoger liggen dan die van de gemiddelde Nederlander.
Een begroting die aandacht trekt
Of je nu groot voorstander bent van de monarchie of kritisch tegenover de kosten staat: de begroting van het Koninklijk Huis blijft een jaarlijks gespreksonderwerp.
Met ruim 60 miljoen euro in 2026 is het een post die, hoewel klein binnen de totale rijksbegroting, veel emotie oproept. Het is een balans tussen traditie, representatie en de kosten die daarbij komen kijken.
Voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima verandert er inhoudelijk weinig: hun inkomen stijgt licht, de organisatie achter hen blijft stevig gefinancierd en de jongere generatie wordt stap voor stap voorbereid op een grotere rol.
Conclusie
De miljoenennota laat zien dat de begroting voor het Koninklijk Huis opnieuw stijgt, maar minder fors dan in de afgelopen jaren. Koning Willem-Alexander ontvangt 1,2 miljoen euro, koningin Máxima 0,5 miljoen euro, en ook prinses Beatrix en prinses Amalia hebben een eigen budget.
Ondertussen nemen de functionele uitgaven – voor personeel, beveiliging en organisatie – het grootste deel van de kosten voor hun rekening. Met de zichtbaarheid van prinses Ariane tijdens Prinsjesdag is ook duidelijk dat de volgende generatie langzaam maar zeker klaar wordt gestoomd voor de toekomst.
De maatschappelijke discussie over de kosten zal ongetwijfeld blijven bestaan. Toch blijft het koningshuis een onmiskenbaar en zichtbaar onderdeel van Nederland, waarbij traditie en moderniteit elkaar elk jaar opnieuw ontmoeten tijdens Prinsjesdag.
Caroline van der Plas annuleert bezoek aan Radboud Universiteit na online oproep tot protest
De voorgenomen verkiezingsbijeenkomst met Caroline van der Plas, leider van de BoerBurgerBeweging (BBB), aan de Radboud Universiteit in Nijmegen is op het laatste moment geannuleerd. De politica zou deelnemen aan een publieksgesprek van De Gelderlander met studenten, maar trok zich terug nadat een actiegroep haar komst op sociale media aankondigde en opriep tot protest.
De situatie leidde tot veel commotie en verontwaardiging, niet alleen bij Van der Plas zelf maar ook in de bredere politieke en maatschappelijke discussie over de vrijheid van debat en de veiligheid van politici.
Strikt geheim gehouden bijeenkomst
Het gesprek tussen Van der Plas en studenten was al langere tijd gepland, maar vanwege zorgen om de veiligheid had de organisatie besloten de locatie en het tijdstip niet openbaar te maken. Alleen genodigden waren op de hoogte gebracht.
Het evenement zou plaatsvinden in het kader van de verkiezingscampagne, waarbij studenten vragen konden stellen over actuele politieke thema’s. Volgens de organisatie was de besloten aanpak noodzakelijk om het gesprek in een rustige sfeer te laten verlopen.
Actiegroep kondigt komst aan op Instagram
De stilte rond de bijeenkomst werd doorbroken toen de actiegroep Nijmegen Student Encampment, bekend van eerdere pro-Palestijnse demonstraties, de komst van Van der Plas ontdekte. Via Instagram deelde de groep niet alleen de locatie, maar ook het tijdstip van het evenement.
In een Engelstalig bericht schreef de groep: “Nodig geen zionisten meer uit in onze ruimtes. Geen gerechtigheid, geen vrede.” Daarbij werd Van der Plas omschreven als “extreemrechts” en werd volgers opgeroepen zich uit te spreken tegen haar aanwezigheid.
De openbaarmaking van het voorheen geheime programma zorgde voor zorgen over de veiligheid van de bijeenkomst.
Caroline van der Plas: “Mijn veiligheid gaat boven alles”
Van der Plas besloot daarop het bezoek af te zeggen. In een verklaring op X (voorheen Twitter) liet ze weten dat zij zich door de situatie gedwongen voelde om weg te blijven:
“Morgen zou ik bij @gelderlander in Nijmegen spreken met studenten @Radboud_Uni. Zou strikt geheim zijn, ivm veiligheid. Pro-Palestijnse activisten kondigen mij nu op sociale media aan, waardoor ik moet afzeggen. Dieptriest, maar mijn veiligheid gaat boven alles. Nader bericht volgt.”
In een reactie aan De Telegraaf noemde Van der Plas het “dieptriest” dat een gesprek met studenten op deze manier onmogelijk werd gemaakt. “Voor demonstraties zelf ben ik niet bang. Maar ik kan intimidatie, bedreiging en mogelijk geweld verwachten,” aldus de BBB-leider.
Veiligheid en debat onder druk
Het incident in Nijmegen past volgens Van der Plas in een bredere trend waarin politici met een uitgesproken mening steeds vaker rekening moeten houden met dreiging of intimidatie.
Ze wees erop dat het in een democratie zorgwekkend is wanneer een open gesprek niet meer veilig kan plaatsvinden: “Dit gaat niet over mijn politieke standpunten, maar over het feit dat iedereen in vrijheid moet kunnen spreken met studenten of burgers. Dat is de kern van ons democratisch debat.”
Breder patroon van spanningen
Het voorval staat niet op zichzelf. In Nederland liggen veiligheid en vrijheid van beweging voor verschillende politici al langer onder een vergrootglas.
Zo is Geert Wilders al jaren afhankelijk van permanente beveiliging en kon hij lange tijd nauwelijks publieke bijeenkomsten bezoeken zonder zware veiligheidsmaatregelen. Ook andere politici hebben te maken gehad met incidenten: zo werd Thierry Baudet twee jaar geleden tijdens een campagneoptreden met een paraplu aangevallen.
Deze incidenten voeden de discussie over het toenemende spanningsveld tussen vrijheid van meningsuiting, veiligheid en het recht op protest.
Discussie over grenzen van protest
Hoewel vreedzame demonstraties een belangrijk onderdeel zijn van het publieke debat, stellen veel waarnemers dat acties zoals die van Nijmegen Student Encampment – waarbij locaties en tijden van evenementen worden gedeeld – de grens overschrijden en onveilige situaties kunnen creëren.
Voorstanders van de actiegroep menen juist dat het belangrijk is om zichtbaar te protesteren tegen politici met wie ze het oneens zijn. Tegenstanders vinden dat intimidatie en dreiging nooit de manier mogen zijn om een standpunt kracht bij te zetten.
Reacties uit de politiek en samenleving
De afzegging van Van der Plas leidde tot reacties uit diverse politieke hoeken. Coalitie- en oppositiepartijen spraken hun zorgen uit over het feit dat een democratisch debat niet door kon gaan.
Onder studenten en inwoners van Nijmegen liepen de meningen uiteen: sommigen vonden het begrijpelijk dat de bijeenkomst werd afgelast om de veiligheid te waarborgen, anderen waren teleurgesteld dat een kans op directe uitwisseling tussen studenten en een landelijke partijleider verloren ging.
Morgen zou ik bij @gelderlander in Nijmegen spreken met studenten @Radboud_Uni. Zou strikt geheim zijn, ivm veiligheid. Pro-Palestijnse activisten kondigen mij nu op sociale media aan, waardoor ik moet afzeggen. Dieptriest, maar mn veiligheid gaat boven alles. Nader bericht volgt pic.twitter.com/sJX4r9ReEo
— Caroline van der Plas 🎗️ (@lientje1967) October 6, 2025
Radboud Universiteit: “Veiligheid gaat voor alles”
De Radboud Universiteit liet in een korte verklaring weten het besluit te respecteren: “Wij vinden het belangrijk dat studenten in gesprek kunnen met politici, ongeacht hun achtergrond of overtuiging. Tegelijkertijd staat veiligheid voorop. We hopen dat dit soort bijeenkomsten in de toekomst wél veilig kan doorgaan.”
Impact op de verkiezingscampagne
De afgelaste bijeenkomst komt op een moment dat de verkiezingscampagne in volle gang is en politici juist de dialoog met kiezers zoeken. Van der Plas benadrukte dat zij het gesprek met studenten niet uit de weg gaat, maar dat zij niet kan accepteren dat de veiligheid in het geding komt.
Volgens politieke analisten kan dit incident bijdragen aan het debat over polarisatie in Nederland en over de vraag hoe ver protestgroepen mogen gaan in hun acties.
Balans tussen veiligheid en vrijheid
Het voorval in Nijmegen onderstreept de uitdagingen waar politici in een steeds meer gepolariseerde samenleving voor staan. Enerzijds is het recht op protest een fundamenteel democratisch recht; anderzijds moeten volksvertegenwoordigers in staat zijn om vrij en veilig in gesprek te gaan met burgers, ook in een academische omgeving.
De komende dagen zal blijken of het incident leidt tot extra maatregelen voor campagnebijeenkomsten en tot nieuwe gesprekken over de bescherming van politici tijdens verkiezingstijd.
Conclusie
Wat bedoeld was als een inhoudelijke ontmoeting tussen een landelijke partijleider en studenten eindigde in een afgelaste bijeenkomst door zorgen om de veiligheid. Caroline van der Plas noemt het “dieptriest” dat het zover heeft moeten komen en hoopt dat er in de toekomst wél ruimte is voor open debat zonder dreiging of intimidatie.
Het incident laat zien dat het steeds ingewikkelder wordt om in een verhitte politieke tijd ruimte te houden voor vreedzaam protest én voor vrije meningsuiting in een veilige omgeving. Het gesprek over die balans zal de komende tijd ongetwijfeld doorgaan, zowel binnen de politiek als daarbuiten.
-
Actueel5 maanden agoDit is er gebeurd met de gevonden Paul (83) en Gerda (80)
-
Actueel5 maanden agoArm gezin uit Steenrijk, Straatarm veroorzaakt grote ophef. ´Kijkers in shock over AOW-bedrag´
-
Actueel5 maanden agoFreek’s ontroerende nieuwe liedje raakt Nederland: een muzikale ode aan veerkracht en hoop
-
Actueel7 maanden agoJutta Leerdam stapt in ijsbad en laat per ongeluk een beetje teveel zien!
-
Actueel5 maanden agoFreek Rikkerink krijgt plots verrassend nieuws van dokter te horen
-
Actueel6 maanden agoMartijn Krabbé deelt aangrijpend nieuws: “We staan er samen sterk voor”
-
Actueel7 maanden agoGerard Cox in tranen: ‘Het gaat echt heel slecht met Joke, ik ben haar langzaam aan het verliezen’
-
Actueel8 maanden agoKijkers geschokt door actie van gast in Lang Leve de Liefde: slurf tevoorschijn gehaald!